Facebook etiquette

Ik vind het een vreemd verschijnsel: iemand die zijn partner feliciteert op Facebook. Meestal gaat het zoiets van: "Gefeliciteerd aan de beste, liefste en meest fantastische persoon die er bestaat. Ik hou van je!" Ik vraag me dan altijd af: waarom? Je kunt je partner toch face-to-face feliciteren als je 's ochtends opstaat? Of als je die mogelijkheid niet hebt, als hij/zij thuiskomt van zijn/haar werk? En als je partner op reis is tijdens zijn/haar verjaardag, dan mag ik toch hopen dat er op z'n minst een belletje af kan? Maar een status-update?! Wat ik zelfs zie zijn mensen die hun kinderen - die zelf niet eens op Facebook zitten! - feliciteren in hun status. Ook zoiets vreemds. Waarom?!

Het zal wel aan mij liggen; het zal ongetwijfeld iets met mijn persoonlijkheid te maken hebben dat ik altijd een beetje kromme tenen krijg van dit soort berichtjes. Natuurlijk vertel ik Robin dat ik van hem houd, maar ik zeg het persoonlijk tegen hem. Daar heb ik geen Facebook als medium voor nodig. En verder mag ik hopen dat onze liefde voor elkaar iets is wat vrienden en familie bemerken als ze zien hoe we met elkaar omgaan; daden spreken tenslotte luider dan woorden. Wat me er ook aan irriteert is hoe de overtreffende trap wordt gebruikt: beste, liefste, knapste, mooiste, enz. De gedachte die ik dan heb is: als jouw man de beste is, maakt dat de mijne dan tot een mindere? Of als jouw vrouw de mooiste is, ben ik dan minder mooi? Het is nogal wat om zo'n stelling te maken!

Een paar maanden geleden vertelde iemand me dat er een relatie is tussen Facebook-gebruik en depressie. Het was voor het eerst dat ik dat hoorde, maar het verbaasde me eigenlijk niks. Een snelle Google-search bevestigde deze stelling (Google maar eens: 'Facebook depression' en je krijgt een hele lijst met resultaten over onderzoeken die zijn verricht naar het verband tussen deze twee). Het schijnt dat mensen die veel tijd op Facebook zitten minder tevreden zijn met hun eigen leven en een lager gevoel van eigenwaarde hebben. Ja ja, ik weet het, het zijn gemiddelden, dus ga nou niet roepen "Maar bij mij is dat niet zo!" Gefeliciteerd, zou ik zeggen. Maar er zijn blijkbaar genoeg gevallen bij wie de wijzer negatief uitslaat en die in een depressie terechtkomen. Een woord dat ook veel voorkwam in artikelen over dit onderwerp was 'jaloezie'. Nee, ik zal mezelf niet voordoen als een heilige: ook ik heb hier last van! Foto's van gelukkige gezinnetjes, superleuke kinderfeestjes, creatieve creaties (koken/bakken/handwerken), tip-top interieurs, leuke uitstapjes: dan presteer ik maar ver onder de maat. Maar weet je wat het is? We vergelijken onze binnenkant met iemand anders z'n buitenkant. We weten maar al te goed op welke punten we zelf tekort schieten, maar zien op Facebook alleen de terreinen waarop anderen niet tekort schieten. Als ik net wat te scherp naar Robin ben geweest en vervolgens zo'n kwijlerige liefdesverklaring op Facebook lees, dan denk ik: zij hebben het wel mooi voor elkaar. Of als ik net zo'n middag heb gehad waarop ik de kinderen heb afgescheept met "Ga maar even lekker zelf spelen, mama is druk" en ik zie een foto van een gezellig gezinsuitstapje naar het bos, dan denk ik: die moeder heeft het beter gedaan dan ik, die heeft tenminste tijd gemaakt voor haar kinderen.

Ook in de 'like'-functie schuilt zo'n gevaar. We plaatsen iets, een bericht of een foto, en vervolgens reageert er niemand! Zelfs geen enkele 'like'. Het voelt als gezichtsverlies, toch? Hetzelfde is trouwens waar voor mijn blog: er reageert vrijwel nooit iemand! Als de stats-functie van Blogger mij niet zou vertellen dat er wekelijks heel wat mensen mijn blog-post lezen, dan was ik allang gestopt met schrijven. We zoeken tenslotte allemaal bevestiging en waardering.

En dan is er ook nog eens de fotobewerkingstechniek van tegenwoordig die met één druk op de knop een foto een stuk mooier kan maken dan hij in werkelijkheid was. Hiermee heb ik vorige week een beetje geëxperimenteerd, door wat selfies te maken en ze te bewerken op mijn telefoon. De bovenste is mijn profielfoto voor We-chat (Chinese Whats App/Facebook) geworden en de onderste voor Whats App en Facebook (in alle gevallen natuurlijk de bewerkte versie gebruikt :-) ). Dus: vind je dat je niet leuk staat op een foto? Er is altijd wel een bewerking waardoor je beter uit de verf komt....

Nu moet je me goed begrijpen: ik ben een groot fan van Facebook, misschien zou iemand anders het een verslaafde noemen, maar dat weet ik niet (een verslaafde is tenslotte meestal blind voor zijn eigen verslaving). Het houdt me op de hoogte van een wereld die ik vrees te verliezen. Het geeft me het gevoel dat ik Nederland vast kan houden, ondanks mijn leven in China. Het zorgt ervoor dat ik 'bij ben' wanneer we straks weer naar Nederland komen en dat ik me dan niet als een tijdreiziger zal voelen die ongemerkt een sprong vooruit heeft gemaakt in de tijd. Niks mis mee, lijkt me. Maar ik ben er een voorstander van dat er een soort Facebook-etiquette op de markt komt, een soort protocol waarin richtlijnen staan hoe we Facebook leuk kunnen houden voor iedereen, niet alleen voor onszelf.