Is het ideale huwelijk cultuurbepaald?

Tijd weer voor een culturele breinbreker van de bovenste plank.

Robin en ik hadden vorige week het voorrecht om een 2-daagse huwelijksseminar voor lokale gelovigen bij te wonen. Nou ja, eigenlijk waren we deelnemers, maar het voelde meer als toeschouwers. Ten eerste omdat we er weer even bij stilgezet werden dat onze taal nog lang niet is waar we graag zouden willen dat het was. Ten tweede omdat de huwelijksbeleving van de locals mijlenver verwijderd ligt van onze eigen visie op het huwelijk.

Er was een team uit Maleisië gekomen en die hadden het materiaal van The Marriage Course van Alpha met zich meegebracht. Nu waren dit allemaal mensen met een Chinees uiterlijk, Chinese voorouders en ze spraken ook vloeiend Chinees. Maar... het waren geen Chinezen. Het waren Maleisiërs. En misschien dat ze er niet op hadden gerekend dat ze een culturele omschakeling zouden moeten maken.

Er waren naast ons nog twaalf deelnemers aan de seminar, 6 stellen. Waarschijnlijk dachten deze stellen tot vorige week donderdag dat ze het best aardig deden als man en vrouw en beschouwden ze zichzelf als redelijk gelukkig. Niet dat er enige vorm van communicatie, intimiteit of lichamelijke aanraking plaatsvond, maar hé, als dat niet gebruikelijk is in je cultuur, dan mis je het ook niet, toch? Totdat je ineens wordt overspoeld met een paar uur video waarop een Britse echtpaar je haarfijn vertelt hoe een goed huwelijk écht in elkaar zit. Ineens realiseer je je dat je huwelijk eigenlijk helemaal niet deugt en dat je van alles zult moeten veranderen om te voldoen aan de maatstaven van Nicky en Sila Lee. Je zult chocola en kaarsen moeten aanschaffen, want die staan blijkbaar voor gezelligheid. Maar je houdt eigenlijk helemaal niet van chocola en kaarsen zijn toch alleen bedoeld voor het vereren van voorouders? Je zult een agenda moeten aanschaffen, want daarin moet je je wekelijkse date night markeren. Maar je hebt nog nooit een agenda gehad, want je leeft tenslotte met de dag en plant nooit iets langer dan een paar uur van tevoren. Je zult een gast de deur moeten wijzen als die onaangekondigd langs komt op jullie date night, terwijl dat totaal ongepast is in je cultuur. Je zult moeten gaan communiceren, luisteren, elkaars hand vasthouden, elkaar knuffelen en tegen elkaar zeggen dat je van elkaar houdt, terwijl je nog nooit iemand anders iets dergelijks hebt zien doen en je het idee hebt dat dat ook totaal ongepast is.

Het was dan ook fascinerend om te zien hoe aarzelend de locals waren toen gezegd werd dat ze elkaar moesten knuffelen. Of hoe moeilijk ze het vonden om te zeggen "Ik hou van je," sommigen kregen het gewoon níet over hun lippen. Toen de presentator de groep aanspoorde om je man/vrouw bij zijn/haar naam te noemen, protesteerde één vrouw hevig en zei: "Dat kan gewoon niet. Zo doen we dat niet hier in deze cultuur, dat zou een teken zijn van minachting." Maar de presentator dwong haar er toch toe.

Na afloop stelden Robin en ik elkaar de vraag in hoeverre we ons ervan bewust zijn welke maatstaven voor een goed huwelijk eigenlijk door cultuur bepaald zijn en welke door God. Zijn de maatstaven van de Marriage Course werkelijk Bijbelse maatstaven? Of zijn het dingen die ons Westerlingen gelukkig maken binnen een huwelijk? Wat is eigenlijk een Bijbels voorbeeld van een goed huwelijk? Abraham en Sara? Isaak en Rebekka? Mozes en Sippora? David en Michal/Ahinoam/Abigaïl/Bathseba/...? Leek een huwelijk in Bijbelse tijden misschien meer op een huwelijk in het huidige China dan op het ideale huwelijksplaatje voor Westerlingen? En moeten we dus eigenlijk wel óns ideaalbeeld van het huwelijk (bepaald door onze Westerse cultuur) opleggen aan mensen uit een andere cultuur?

Tot zover de kritiek. Want ondanks deze 'missers' (in mijn ogen) was er toch toenadering tussen man en vrouw. Het was ontroerend om te zien dat een man en een vrouw die elkaar een jaar niet gesproken hadden aan het eind van de seminar samen geknield zaten te bidden. Gelukkig kan met een kromme stok toch een rechte slag geslagen worden.

p.s. Toen we dit onderwerp gisteren met nog een aantal andere buitenlanders bespraken, kwamen we ook nog op het onderwerp polygamie. Ook zoiets waar wij in het Westen een sterke mening over hebben, maar wat God lijkt te tolereren. Misschien was Hij er niet blij mee, maar tegelijkertijd waren mannen als Abraham en David hartstikke polygaam en waren ze toch geloofshelden en mannen naar Gods hart. Apart toch? (Robin, als je dit leest: haal je maar niks in je hoofd...)